78 روز دور از خانه و خانواده در سرماى شديد آنكارا زير چادرى سرد٬ گاهی اوقات گرسنگى٬ گاهی اوقات بيمارى٬ زن و مرد دوش به دوش و مصمم و با اراده تصميم به احقاق حقوق خود دارند. حقوقى كه از پانزده سال تا به حال توسط سرمايه دارى حاكم به يغما برده شده٬ ساليان طولانى به مثابه برده كار از آنها كشيده شده٬ و حال كه احتياجى به آنها نيست بى هيچ حقى بيرون انداخته شده اند! آسمان سرمايه همه جا يکرنگ است! خداى سرمايه همه جا ضد کارگر است!
قبل از هر چيزى به تاريخچه (tekel ) يعنى همان شركت دخانيات ميپردازيم. (Tekel ) در سال 2002 با استخدام 30.000 كارگر و پرسنل و 110 كارگاه توتون و 6 كارخانه توليد سيگار و 19 كارخانه مشروب سازى و 84 شعبه فروش و 10 كارخانه نمك و 1 كارخانه كبريت سازى و 1 كارخانه بسته بندى يكى از بخشهاى عظيم اقتصادى تركيه را تشكيل ميداد. اين بخش عظيم اقتصادى تحت مديريت دولتى به حيات خود ادامه ميداد. خصوصى سازى و فروش اين بخش عظيم اقتصادى در مقاطع مختلف كه تركيه با بحران اقتصادى مواجه ميشد مدام مورد بحث بود. زمان حكومت (DSP ) و(MHP ) و (ANAP ) نيز موضوع خصوصى سازى مطرح بود كه عملى نشد. تا اينكه در حكومت فعلى (AKP ) اين طرح عملى شد. يك بحث كوچك در اينجا ضرورت دارد. چرا حكومت فعلى خصوصى سازى را با توجه به اينكه ميدانست عواقب سياسى شديدى برايش خواهد داشت انجام داد و با چه ترفندهائى اين پروژه را عملى كرد؟ (AKP ) ابتدا اين بخش عظيم اقتصادى را به سه بخش تقسيم كرد. يك بخش توليد مشروبات الكلى٬ يك بخش توليد سيگار٬ يك بخش كارگاههاى توليد و تبديل توتون و بسته بندى. سپس اقدام به فروش و واگذارى اين بخشها نمود. حال اين سؤال پيش ميايد آن دوران كه اين بخشها به فروش رسيدند چرا اين اعتراضات انجام نشد؟ نكته مهم همينجاست. آنزمان بخشها به تنهائى به فروش نرسيدند بلکه كارگران و پرسنل آن بخشها نيز جزو فروش محسوب ميشدند. يعنى همان انسان‌ها در همان بخشها مشغول به كار بودند و صرفا مالک و مديريت تغيير کرد. اتفاق مهم سال 2008 افتاد. (AKP ) بخشها را بدون كارگر و پرسنل به فروش رساند و در يك آن 12.000 انسان بيكار شدند. كمى به موضوع فروش و اين كه خريدار كى بود ميپردازيم.
در مورخه 02/2008 شركت آمريكائى british american tobaco كارگاه و كارخانجات شهرهاى آدانا٬ بالليجا٬ بيتليس٬ مالاتيا٬ سامسون٬ توكات و همچنين دو كارخانه بزرگ سيگار سازى را از تركيه خريدارى كرد و در فاصله كوتاهى پس از خريدن اقدام به تعطيلى اين بخشها كرد. باز اين سؤال ممكن است پيش بيايد دوسال قبل اين فروش انجام شده چرا الان اعتراضات شروع شده؟ زمان فروش تعهد شده بود تمامى كارگران شامل قانون كار C/4 خواهند بود و با اين ترفند زمانى را گذرانده بود ولى به تعهدات اين بند نيز عمل نكرده بودند. حال ميپردازيم به اينكه اين 4/C چه هست كه اين همه زمان مورد بحث واقع شده است.
قانون شماره (657) بند 4 تبصره (C ) مصوب سال (1994) با توجه به اينكه اين قانون مربوط به كارگران و پرسنل فصلى دولتى ميشد٬ حكومت براى اغفال كارگران آنها را هم شامل اين قانون اعلام كرده بود. شرايط اين قانون كه به عنوان كارگران فصلى اجرا ميشد٬ هر كارگر فقط ميتواند 10 ماه از سال را كار كند كه بعدها اين مدت به 11 ماه نيز تبديل شد. کارگر دراين قرارداد هر يك ماه فقط يك روز حق مرخصى دارد. طى 4 ماه فقط ميتواند دو روز مرخصى استعلاجى داشته باشد. در صورت زايمان يا ازدواج و ترحيم فقط 3 روز حق مرخصى دارد. همچنين ساعت كار بر مبناى تشخيص كارفرما صورت ميگيرد كه اين ساعات ميتواند 10-12 حتى 14 ساعت باشد٬ بدون دريافت اضافه حقوق. خوب در مقابل اين بردگى ميزان دستمزد كارگران چقدر بود؟ (800) لير ترك (700) لير ترك (600) لير ترك كه بعداً به اين مبلغ ها 15% و 25% نيز اضافه شده بود. يك شرط حساس اين بردگى ممنوعيت عضويت كارگران TEKEL در سنديكا بود. چون قرارداد فصلى بود اگر كارگرى عضو سنديكائى ميشد سال بعد از كاركردنش ممانعت ميكردند. با اين تفاسير البته كه هيچ حقوقى از جمله حق بيكارى و بازنشستگى و خدمات درمانى نداشتند. تا اينجا خلاصه وار تاريخچه و منشا اين اعتراضات را اشاره کرديم.
قبل از اينكه كارگران حركت خود را به طرف آنكارا شروع كنند اعتراضات و اعتصابات متفاوتى با سازماندهى DISK)(KESK) (TURKIS) (KAMOSEN آغاز شده بود. از شروع اعتراض كارگران TEKEL تمامى سنديكاهاى كارگرى حمايت خود را اعلام و در دو مورد اعلام اعتصاب سراسرى كردند كه بصورت يك روزه انجام شد. اتحاديه هاى كارگرى و تشكلهاى دانشجوئى و گروه‌ها و سازمانهاى خصوصى و حتى كار به جائى رسيد كه ليبرال ها هم جائى براى خودشان باز كردند. اعتصاب با حمايت عمومى و وسيع روبرو شد. يك اشاره مختصر به تاريخچه هشتاد روزه ميكنم.
روز اول با اين شعار اعتصاب و تحصن شروع شد: "ميميريم و هرگز عقب نشينى نميكنيم!" روز سوم پليس براى متفرق كردن برخوردى خشن و با گاز اشك آور و گاز فلفل دخالت كرد. روز يازدهم disk-kesk-turkış براى حمايت از كارگران tekel اعلام اعتصاب عمومى كردند. روز نوزدهم حكومت عقب نشينى كرد و وزير كار اعلام افزايش دستمزد و حقوق معوقه را كرد. روز بيست و سوم راى گيرى براى خاتمه يا تداوم اعتصاب بين كارگران انجام شد و نتيجه ادامه اعتصاب تا پيروز كامل بود. روز سى و چهار حدود هفتاد هزار نفر در آنكارا براى حمايت از كارگران تظاهرات کردند. روز چهل و پنج نخست وزير درخواست مذاكره با نماينده گان كارگران را قبول كرد ولى اين ديدار با شكست روبرو شد. روز چهل و نه هيئت دولت دوباره براى مذاكره حاضر شدند ولى اصرار دولت براى C4 و مخالفت كارگران اين مذاكره را نيز با شكست روبرو كرد. روز پنجاهم صدها كارگر اعتصاب غذا را شروع كردند. روز پنجاه و دو سنديكاها براى بار دوم يك روز اعتصاب عمومى را سازماندهى و عملى كردند. روز شصتم كارگران با مشكلات پزشكى بر اثر گرسنگى مواجه شدند. از طرف سنديكاى پزشكان ضمن حمايت اين سنديكا از كارگران و پيشنهاد اين سنديكا٬ کارگران اعتصاب غذا را خاتمه دادند و با وجود اين 21 كارگر به اعتصاب غذا ادامه دادند.
حكومت براى آخرين بار روز 28/02/2010 را براى خاتمه اين اعتصاب التيماتوم داده بود كه با مقاومت كارگران اين زمان دو روز نيز تمديد شد. به دنبال مقاومت كارگران حمايتهاى اقشار جامعه روز بروز افزوده شد. مدير عامل خانه هاى سوسيال "اويا ارسوى" در سخنرانى خود در تظاهرات دهها هزار نفرى اعلام كرد به دنبال تهاجم دولت به كارگران تكل مقاومت ادامه خواهد داشت. حكومت با پليسش٬ با سيستم رشوه دادنش٬ با بانكهايش٬ با نهادهاى دينى وارتجاعيش٬ با مدياى خودش تهاجم را ادامه ميدهد. چون حكومت كارگران را ميخواهد برده ببيند. تا زمانى كه كار دائم٬ آينده اى تضمين شده و شرايط زندگى انسانى را بدست نياوريم به مبارزه خود ادامه خواهيم داد. همينطور ارسوى گفت ما اين مبارزه را به چهار طرف كشور توسعه خواهيم داد.
بحران اقتصاد جهانى و شرايط بد اقتصادى مردم و فشار حكومت٬ كارگران را وادار به اعتراضات خيابانى كرد. كارگر به دنبال نان و مسكن و تامين معاش زندگى خود بود. در ابتداى حركت٬ در صورت توافق حكومت٬ کارگران قصد مدارا داشتند. به مرور زمان اصرار حكومت مبنى بر ضديت با حقوق كارگر و تداوم سركوب كارگران و همچنين حضور فعال نيروهاى چپ و كمونيستى در جريان اعتراض و حضور سوسيال دمكرات ها موقعيت حكومت را بصورت جدى به خطر انداخت. البته از آب گل آلود ماهى گرفتن كار اپورتونيست هاى سياسى كه چندان سابقه درخشانى هم ندارند از جمله سوسيال دمكراتها٬ كارگران را وادار كرده دنبال اين آلترناتيو رفته و در نتيجه شعار بركنارى حكومت را مشى خود قرار دهند.
در حال حاضر سنديكاهاى كارگرى براى يك سازماندهى سرنوشت ساز براى بركنارى حكومت يك راى گيرى مجدد را انجام ميدهند و قرائين موجود سياسى تركيه اين را نشان ميدهد كه به زودى اين اتفاق در تركيه خواهد افتاد. اين ابهام وجود دارد که چنين رويدادى حکومتى بدتر را سرکار خواهد آورد و آيا کارگران در پس چنين رويدادى دستاوردى خواهند داشت؟
فعالين حزب اتحاد كمونيسم كارگرى در ارتباط با كارگران از طرق مختلف بارها حمايت خود را از اعتراضات كارگرى و مطالبات برحق آنها اعلام کردند. همينطور همراه با نيروهاى چپ موجود در تركيه قرار است بزودى يك بيانيه به زبان تركى در نشريه ها و سايت هاى خبرى رسمى به عنوان حمايت حزب اتحاد كمونيسم كارگرى منتشر شود.
در خاتمه لازم دانستم به اين موضوع اشاره كنم كه اين اشاره فشرده و روزشمارگونه به اين دليل بود که عموما در سايتها اخبارى از ماهيت واقعى اعتراض كارگران ارائه داده نميشد. اميدوارم اين نوشته کمکى باشد به اطلاعات تاکنونى خواننده گرامى نشريه يک دنياى بهتر. وضعيت ايندوره کارگران ترکيه يکبار ديگر نشان ميدهد که بيش از هر زمان ضرورى است که کارگران منتظر بلاى خداى زمينى سرمايه نشينند و متحدانه در تمام نقاط دنيا در مقابل سرمايه دارى و ترفندهاى كثيف آن بايستند. اين تنها راه بخاک ماليدن پوزه اين حيوان چموش و بى خاصيت است. مرگ بر سرمايه دارى! زنده باد سوسياليسم! *
